ÇANAKKALE'DE COĞRAFİ İŞARETLERDE SON GELİŞMELER, EZİNE VE ROQUEFORT PEYNİRLERİ KONULU KONFERANS DÜZENLENDİ…
Çanakkale İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, Çanakkale Ticaret Borsası ve Çanakkale Ticaret ve Sanayi Odası işbirliği ile "Coğrafi İşaretlerde Son Gelişmeler, Ezine ve Roquefort Peynirleri" konulu konferans Çanakkale Ticaret Borsası Toplantı Salonunda gerçekleştirildi.
Toplantıya; Çanakkale Valisi Orhan TAVLI, Vali Yardımcısı ve Ezine Kaymakamı Ali İkram TUNA, Ezine Belediye Başkanı Güray YÜKSEL, Çanakkale Belediye Başkan Yardımcısı M. İrfan MUTLUAY, Çanakkale İl Tarım ve Orman Müdürü Erdem KARADAĞ, Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme İl Koordinatörü Hasan İskender, Güney Marmara Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Abdullah GÜÇ, Tarım ve Orman Müdürlüğü Şube/İlçe Müdürleri, Çanakkale Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı S. Kaya ÜZEN, Çanakkale Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Fahrettin ERSOY, Yönetim Kurulu Üyesi Volkan TEMİZ, Borsa Meclis Üyeleri, Ezine Peynirciler Derneği Başkanı Ali ATAK, Meslek Komitesi Başkanları, Birlik Başkanları, Ziraat Odaları Başkanları ve üyeleri, Kooperatif Başkanları ve Üyeleri, Teknik Personel, Firmalar Yetkilileri ve ilgililer katıldı.
Konferansın açılış konuşmasını Çanakkale İl Tarım ve Orman Müdürü Erdem KARADAĞ yaptı. KARADAĞ konuşmasında: "Çanakkale; Tarımsal Üretimde çeşitlilik ve üretim miktarı bakımından Türkiye'nin en önemli illerinden biridir. Üretilen 112 ürünün 65'i ekonomik öneme haiz olup, bu ürünlerden de 46 tanesi üretim miktarı bakımından 2018 yılı Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre Türkiye'de ilk on sırada yer almaktadır. Ülkemizde üretilen Nektarinin %25'i, Kapya Biberin %20'si, Şeftalinin % 17'si ilimizde üretilmekte. İtalyan Çimi, Yem Bezelyesi, Sorgum yeşil ot, Yemeklik Bakla, Yulaf Yeşil Ot, Kapya Biber, Şeftali, Nektarin gibi 9 tane ürünün üretiminde ilimiz Türkiye'de birinci sıradadır. 2018 yılında ilimizde toplam 2 milyon 800 bin ton tarla ürünü, 924 bin ton sebze, 548 bin ton meyve üretilmiştir.
Çanakkale; Türkiye İstatistik Kurumu'nun 2018 yılı verilerine göre, %83'lük kısmı kültür ırkı olmak üzere 215 bin büyükbaş hayvan varlığının yanı sıra 475 bin koyun ve 235 bin keçi olmak üzere toplam 710 bin küçükbaş hayvan varlığı ile ülkemiz hayvancılığında önemli bir yere sahiptir. Kanatlı sektöründe ise; 235 adet kümeste, dönemde 5 milyon 800 bin adet broiler üretimi yapılarak ülkemiz toplam broiler üretiminin %2,6'sı karşılanmaktadır. Son yıllarda büyük bir atılım gösteren arıcılığımızda, arılı kovan sayımız 80 bine ulaşmış. İl Müdürlüğümüz tarafından 2017 yılı sonunda hazırlanan arılı kovan projesi Bakanlığımız tarafından desteklenerek, 2018 yılında 400 üreticimize 5.750 adet Arılı Kovan dağıtımı yapılarak toplam bal üretimimiz 1700 tona ulaştı. İlimizin tarımsal üretim gelirlerinin toplamı 2018 yılı verilerine göre 5 milyar 867 milyon ₺ dir.
Ülkemiz'de 2018 yılı verilerine göre 752 bin ton peynir üretilmiş ve bu üretiminin %5'ini ilimizde gerçekleşmiştir. Yıllık 575 bin ton sütün üretildiği ilimizde 2018 yılında 37 bin ton peynir üretilmiştir. Türkiye'nin en lezzetli beyaz peynirlerinin arasında yer alan adı Çanakkale ile özdeşleşen Ezine Peyniri, Türk Patent ve Marka Kurumuna göre Coğrafi işaret tescil belgesi verilen en önemli ürünlerimizin başında yer almaktadır.
İlimizde Coğrafi işaretli 4 ürün bulunmakta (Ezine Peyniri, Bayramiç Elması, Bayramiç Beyazı, Çanakkale Halısı). 3 ürün için başvuru yapılmıştır. (Bozcaada Çavuşu, Lâpseki Şeftalisi, Ezine İnek Peyniri) Tarımsal ürünlerde Coğrafi İşaret Tescilinin pek çok avantajı bulunmaktadır. Tarım ürünlerinin coğrafi işaret tescili ile satılması tüketicilerin algısında kalite ve güveni temsil ettiği için yüksek fiyatla satın alınmaktadır. Böylece ürün farklılaşıp piyasa kimliği kazanmış olur. Dolayısıyla pazarlama olanakları da artmış olur. Tüketiciler kaliteli ve güvenilir ürün tüketirken, üreticiler de önemli gelir artışı sağlarlar. Kırsal kalkınmaya önemli katkılar sağlanmış olur. Coğrafi işaret tescili yalnızca ekonomik kazançların sağlanmasında değil, geleneksel bilgi ve üretim biçimlerinin sürdürülerek kültürel mirasın korunması için de bir araç görevi üstlenmektedir. Ürünleri taklitlerine karşı korur, haksız rekabeti önler. Ayrıca coğrafi işaret başvurusu yapma ve kullanım hakkına sahip olan kişiler, tescilli adın kullanımından veya benzer ürünle ilgili ticari kullanımdan yarar sağlayacak üçüncü şahısları önleme hakkına sahiptir. Yine, ürünün üçüncü şahıslarca ambalajda, reklamda veya yazılı belgedeki esas özellikleri ile yanıltıcı bilgilere yer verilmesini önleyebilirler. Bir diğer önemli husus da, Coğrafi İşaretlerin coğrafi bölgeden kaynaklanan mal veya hizmetleri diğer bir coğrafi bölgeden kaynaklanan aynı veya benzer mal veya hizmetlerden ayırt etmektir. İlimiz de, Ezine Peyniri, Bayramiç Elması, Bayramiç beyazı, Çanakkale El halısı coğrafi işaretli ürünler arasında yer almaktadır. İşaret Başvurusu devam eden ürünlerimiz ise Gelibolu Sardalyesi, Çanakkale Domatesi, Ezine Kaşarı, Lapseki Şeftalisi, Kirazı, Bozcaada Çavuş Üzümü dür. Bunlar İlimiz için yeterli sayıda değildir. Her zaman ifade ettiğimiz üzere Bölgemizin coğrafi yapısı ve iklimsel özelliklerinden dolayı ürün çeşitliliğimiz çok fazladır. Daha yöremize ait birçok ürün, coğrafi işaret alabilecek durumdadır." dedi.
Ardından Çanakkale Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı S. Kaya ÜZEN yaptığı konuşmasında; "Bildiğiniz üzere, Bugünün ekonomisinde en önemli kavramların, en değerli varlıkların başında fikri ve sınaî mülkiyet hakları geliyor. Bu hakları elinde tutanlar, birçok avantaja sahip oluyorlar. Patentler, markalar genellikle bir kişiye, bir ekibe veya bir firmaya ait oluyor. Coğrafi işaretler ise bütün bir bölgeye, bütün bir şehre ve hatta bir ülkeye ait oluyor. Her ne kadar küreselleşme ile tüketici tercihlerinin standartlaştığı düşünülse de özellikle son zamanlarda tüketicilerin geleneksel ve yerel ürünlere olan ilgisi artıyor. Coğrafi işarette o ürünün gerçekten de o coğrafyada ve geleneksel prensiplere uygun bir şekilde üretildiğini teminat altına alıyor. Bu özellikleri sebebiyle bu işarete sahip ürünler, pazarlara daha yüksek fiyatlarla girebiliyor. Bazı ülkeler, coğrafi işaretli ürünlerden çok ciddi gelirler elde ediyor." Dedi.
Açılış konuşmalarının ardından Yöresel Ürünler ve Coğrafi İşaretler Türkiye Araştırma Ağı (YÜCİTA) Başkanı Prof. Dr. Yavuz TEKELİOĞLU tarafından Türkiye'de Coğrafi İşaretler neden önemli sorunlar ve çözümleri, Çanakkale'de Coğrafi işaretler ve Ezine Peyniri, Coğrafi İşaretler'de Örnek Bir Yönetişim Roquefort Peyniri; hakkında katılımcılara ayrıntılı bir sunum gerçekleştirdi.
Konferans; katılımcıların sorularının Prof. Dr. Yavuz TEKELİOĞLU tarafından cevaplandırılmasının ardından sona erdi.